دانشگاه رازی

دانشکده علوم

گروه زیست شناسی

پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد رشته ی زیست شناسی گرایش سیستماتیک و اکولوژی گیاهی

عنوان پایان نامه

شناسایی گونه ها و برآورد باردهی جوامع پریفیتونی در دریاچه ی زریبار با هدف تعیین کیفیت آب

استاد راهنما:

دکتر مظفر شریفی

استاد مشاور:

دکتر اسلام عطازاده

فهرست مطالب:

فصل اول:مقدمه

1-1- تالاب ها………………………………………………………………………………………2

1-2- تعریف تالاب………………………………………………………………………………….2

1-2-1- تعریف تالاب از نظر کنوانسیون رامسر …………………………………………………3

1-3- طبقه بندی تالاب…………………………………………………………………………….4

1-3-1- تقسیم بندی تالابهای ایران……………………………………………………………..6

1-4- کنوانسیون رامسر……………………………………………………………………………9

1-4-1- طبقه بندی تالابها توسط کنوانسیون رامسر………………………………………….9

1-5- عملکرد و ارزش تالاب……………………………………………………………………….10

1-5-1- زیستگاهی برای حیات وحش و آبزیان …………………………………………………10

1-5-2- مکانی برای تحقیقات علمی و آموزشی …………………………………………..11

1-5-3- چرخه وتغییر شکل (دگرگونی) مواد…………………………………………………….11

1-5-4-تغییر و کاهش قدرت تخریب سیلاب……………………………………………………11

1-5-5-تغذیه آب های زیر زمینی…………………………………………………………………12

1-5-6- حفظ و نگهداری ذرات معلق ……………………………………………………………12

1-5-7- صادرات محصولات……………………………………………………………………….12

1-5-8- مواد خام  ………………………………………………………………………………..12

1-5-9- تفرج ………………………………………………………………………………………13

1-5-10-تثبیت خاک ……………………………………………………………………………….13

1-6- عوامل تهدید و تخریب تالابها ………………………………………………………………13

1- 6-1- عوامل انسانی …………………………………………………………………………….13

1-6-2- تبدیل اکوسیستم های تالابی به زمینه ای کشاورزی………………………………..13

1-6-3- رودخانه ها و جریانات آبی آلوده …………………………………………………………14

1-6-4- رسوبات حمل شده به تالاب …………………………………………………………….14

1-6-5- عدم وجود مدیریتی هدفدار و توانمند…………………………………………………..14

1-6-6- استفاده از تالابها به عنوان مناطق تفرجگاهی………………………………………..14

1-7 – جوامع جلبکی در اکوسیستم های آبی………………………………………………..15

1-8- فیتوپلانکتون ها………………………………………………………………………………16

1- 9- رده های مهم فیتوپلانکتون ها…………………………………………………………..18

1- 9- 1- رده باسیلاریوفیسه یا دیاتومه ها……………………………………………………..18

1-9- 2- رده داینوفیسه ( داینوفلاژله ها )………………………………………………………..19

1-9- 3- جلبک های سبز پلانکتونی(رده کلروفیسه )………………………………………….20

1-9- 4- اوگلناهای تاژکدار(رده اوگلنوفیسه)…………………………………………………….21

1-9- 5- جلبک های قهوه ای- طلائی (رده (Chrysophyceae ……………………………….

1-9- 6- رده Prymnesiophyceae ………………………………………………………………

1-9- 7- رده کریپتوفیسه…………………………………………………………………………..22

1-9- 8- جلبک های سبز- آبی (رده سیانوفیسه یا سیانوباکترها)……………………………22

1-10-  جلبک های کف زی……………………………………………………………………..23

1-10-1-  فراوانی و پراکنش جلبک های کف زی……………………………………………….24

1-11- عوامل مؤثر بر ترکیبات جامعه وتولیدات جلبک های کف زی………………………….26

1-11-1- نور…………………………………………………………………………………………26

1-11-2- مواد مغذی…………………………………………………………………………………28

1-11-3- جریان آب………………………………………………………………………………….32

1-11-4- بستر………………………………………………………………………………………35

1- 11-5- دما………………………………………………………………………………………..36

1-11-6-  چرا……………………………………………………………………………………….37

1-12- تغییرات زمانی و مکانی در جلبک های کف زی………………………………………….37

1-13- ارزیابی کیفیت آب تالابها ها با استفاده از فیتوپلانکتون ها……………………………..39

1-14-  اهداف تحقیق……………………………………………………………………………….41

 فصل دوم:مواد و روش ها

2-1- مشخصات، موقعیت جغرافیایی و وضعیت اقلیمی منطقه…………………………………43

2-2-  حیات وحش…………………………………………………………………………………….45

2-3- خصوصیات رویشگاهها و گسترشگاههای گیاهان در منطقه……………………………….45

2-4- وسایل و مواد مورد استفاده …………………………………………………………………..46

2-5- تعیین ایستگاه های نمونه برداری…………………………………………………………..47

2-6-  دوره های نمونه برداری………………………………………………………………………..48

2-7- روشهای نمونه برداری………………………………………………………………………….48

2-8- تثبیت و آماده سازی نمونه ها………………………………………………………………49

2-9 – متغییرهای اندازه گیری شده در آزمایشگاه………………………………………………..50

2-9-1- روش اندازه گیری وزن زنده (Bio mass)………………………………………………….50

2-9-2- روش اندازه گیری وزن خشک (Dray mass) ……………………………………………50

2-9-3- روش اندازه گیری وزن خشک بدون خاکستر (A.F.D.M ) ……………………………….50

2- 9- 4- تعیین میزان کلروفیل a ………………………………………………………………….

2-10- شناسایی جلبکها…………………………………………………………………………….51

2-11- نحوه شمارش جلبک ها……………………………………………………………………..51

فصل سوم:نتایج

3-1- متغییرهای اندازه  گیری شده…………………………………………………………………54

3-1-1- تغییرات وزن زنده (Bio mass )………………………………………………………………..54

3-1-2- تغییرات وزن خشک (Dray mass) …………………………………………………….54

3-1-3- تغییرات وزن خشک بدون خاکستر(A.F.D.M) …………………………………………55

3-1-4- تغییرات میزان کلروفیل a (Chlorophylle a ) ……………………………………………

3-2- جامعه فیتوپلانکتونی ………………………………………………………………………….56

3-3- بررسی تاکسونومیکی فیتوپلانکتونها ……………………………………………………….57

3-4 – مقایسه نموداری  فیتوپلانکتون های  مشاهده شده در دو ایستگاه………………….60

3-4-1- مقایسه شاخه های ثبت شده ………………………………………………………….60

3-4-2-  مقایسه جنس های ثبت شده……………………………………………………………61

3-5- شرح برخی از شاخه ها و جنس های مهم مشاهده شده در تالاب زریبار…………….65

فصل چهارم:بحث و نتیجه گیری

4-1- متغییر های اندازه گیری شده ………………………………………………………………..73

4-2- بحث نتایج تاکسونومیک فیتوپلانکتون ها ………………………………………………….73

4-3- پیشنهادات …………………………………………………………………………………….75

منابع ………………………………………………………………………………………………..77

چکیده:

شناسایی گونه ها و برآورد باردهی جوامع پریفیتونی دریاچه زریبار با هدف ارزیابی کیفیت آب از فروردین ماه 1392 تا مرداد ماه 1392 به مدت 6 ماه انجام شد. نمونه برداری در دو ایستگاه رودخانه ده ره تفه (شماره یک) و ایستگاه سدخاکی (شماره دو) توسط بسترهای سیمانی حاوی کاشی های شیشه ای صورت گرفت. همراه با شناسایی پریفیتون ها متغییرهای وزن زنده، وزن خشک، وزن خشک بدون خاکستر ( A.F.D.M) و میزان کلروفیل a مورد سنجش و ارزیابی قرارگرفت. در مجموع 43 جنس متعلق به 16 راسته و 8 شاخه مشاهده گردید. اعضای شاخه Bacillariophyceae  با داشتن 14 جنس بیشترین تعداد و تنوع را نشان دادند که جنس Navicula  در تمام مراحل نمونه برداری غالب بود. پس از آن شاخه Chlorophyceae  و Cyanobacteriaf به ترتیب با 10 جنس و 8 جنس در مرحله بعدی بودند. شاخه Dinophyceae  و Conjugatophyceae  هر کدام دارای 3 جنس بودند. Euglenophyceae  دارای 2 جنس و Cryptophyceae  و Xanthophyceae   فقط یک جنس داشتند. در میان جنس های مشاهده شده در دوره نمونه برداری Navicula  دارای بیشترین تعداد در هر دو ایستگاه بود. در ایستگاه ده ره تفه پس از Navicula  جنس های Diplonies  و Nitzschia در مرحله بعدی غالب بودند. در ایستگاه سدخاکی هم جنس های Epithemia  ،  Frustula و Ooedogonium   پس از Navicula  دارای بیشترین تعداد بودند. جنس های  Melosaria ، Aulacoseria ، Pinnularia ، Ooedogonium  ، Quadingula  ، Zygnema،   Staurastrum ، Raphidiopsis ، Chroococus ، Hetrocapsa  و Tribonema  فقط در ایستگاه سد خاکی ثبت و مشاهده شدند. جنس Cymbella  فقط در ایستگاه ده ره تفه ثبت گردید.  در کل تنوع و تعداد جنس ها در ایستگاه سد خاکی بیشتر از رودخانه ده ره تفه بود. دیاتومه ها در تمامی مراحل نمونه برداری قابل مشاهده بودند و در ماههای تیر ومرداد سیانوباکتریها غالب بودند. به نظر می رسد مجموعه ای از عوامل اقلیمی و فیزیکوشیمیایی بر چگونگی رشد و تکثیر فیتوپلانکتون ها، ترکیب گونه ای و فراوانی آنها در این دریاچه تأثیر بسزایی دارد. با توجه به تاکسون های شناخته شده چنین نتیجه گیری می شود که دریاچه زریبار جزء آبهای الیگو مزوتروف می باشد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 643